U Prijedoru je za samo 75 dana u proljeće i ljeto 1992. počinjeno na hiljade ubistava. Hiljade ljudi je zatočeno u logorima ili protjerano iz svojih domova. To nisu pojedinačni incidenti, već je to bila organizovana kampanja zločina koju su provodile vojska i policija uz koordinaciju civilnih vlasti opštine, kojima je predsjedavao optuženi Milomir Stakić. On nipošto nije bio naivan i nesposoban, a iz svjedočenja brojnih svjedoka saznali smo da je bio inteligentan i ambiciozan, dobro informisan, te da je imao stvarnu vlast na položajima na kojima je bio.”
(Završne riječi Tužilaštva na suđenju Milomiru Stakiću, 11.04.2003.)

Žalbeno vijeće Haškog tribunala osudilo je u martu 2006.godine Milomira Stakića, bivšeg predsjednika opštine i Kriznog štaba Prijedora na kaznu od 40 godina zatvora.

Prvostepenom presudom, izrečenom u julu 2003. godine, Stakić je bio osuđen na doživotni zatvor. Odbacujući većinu žalbenih osnova obje strane, odbrane i optužbe, Žalbeno vijeće je potvrdilo prvostepenu presudu kojom je Stakić oslobođen odgovornosti za genocid i saučesništvo u genocidu, a proglašen krivim za progon na političkim, rasnim i vjerskim osnovama, istrijebljenje, ubistva i deportaciju nesrpskog stanovništva opštine Prijedor u periodu od 30. aprila do 30. septembra 1992. godine

DOKTOR SA VODEĆEM ULOGOM U POLITIČKOM ŽIVOTU.

Milomir Stakić rođen je 1962. godine u Prijedoru. Karijeru započinje kao ljekar, koji je nakon studija medicine u Banja Luci počeo stažirati u tom gradu. Godine 1989. ljekarsku je karijeru nastavio u Tesliću, a potom se zaposlio u Domu zdravlja u Omarskoj. Njegov posao je uključivao rad u službi hitne pomoći i seoskim ambulantama.

Prije višestranačkih izbora u Bosni i Hercegovini, 1990. godine, Stakić je učestvovao u osnivanju mjesnog ogranka Narodne radikalne stranke “Nikola Pašić” i postao predsjednik te stranke za područje Omarske. 

Srpska demokratska stranka ga je predložila za potpredsjednika Skupštine i na tu funkciju imenovan je 4. januara 1991.

Godinu dana kasnije, u januaru 1992., članovi Skupštine opštine Prijedor srpske nacionalnosti i predsjednici opštinskih odbora SDS-a proglasili su paralelnu Skupštinu srpskog naroda opštine Prijedor. Za predsjednika te Skupštine izabran je Milomir Stakić. Deset dana kasnije, odlukom koju potpisuje Stakić, Skupština je odobrila “udruživanje srpskih teritorija opštne Prijedor u Autonomnu regiju Bosanska Krajina”.

Krajem aprila 1992. u opštini je osnovano više tajnih srpskih policijskih stanica, a više od 1.500 naoružanih ljudi bilo je spremno da preuzme vlast. U noći s 29. na 30. travnja 1992. izvršeno je nasilno preuzimanje vlasti u Prijedoru, koje je predvodio SDS. Na mjesto legitimnih centralnih organa došli su članovi SDS-a i kadrovi lojalni ovoj stranci.

Skupštinu opštine je zamijenio Krizni štab, kasnije preimenovan u Ratno predsjedništvo, čiji je sastav bio gotovo identičan sastavu Savjeta za narodnu odbranu i kojim je također predsjedavao Milomir Stakić.

Civilni život u Prijedoru se nakon preuzimanja vlasti promijenio na mnogo načina. U gradu je primjetno porastao broj vojnih lica i pokrenut je propagandni rat protiv Bošnjaka i Hrvata. Na osnovu odluke Kriznog štaba počeli su oružani napadi na nesrpsko stanovništvo širom opštine.

“Preuzimanje vlasti u opštini Prijedor bio je nezakoniti puč, planiran i koordiniran mjesecima, čiji je krajnji cilj bilo stvaranje čisto srpske opštine. Ti planovi se nikad nisu krili, a provedeni su koordinisanim djelovanjem policije, vojske i političara. Jedna od glavnih ličnosti je bio dr. Milomir Stakić koji je tada igrao vodeću ulogu u političkom životu opštine”, riječi su Sudskog vijeća Tribunala u Hagu iz presude Milomiru Stakiću, kojima je na krajnje precizan način opisan karakter dešavanja u ljeto ’92 godine u Prijedoru.

Stvaranje atmosfere straha u Prijedoru kulminiralo je dogovorom članova prijedorskog Kriznog štaba da se krajem maja 1992. godine osnuju logori Omarska, Keraterm i Trnopolje. U roku od svega tri mjeseca, prema presudama Tribunala u Hagu, kroz ove logore će proći hiljade prijedorskih Bošnjaka i Hrvata, od kojih su brojni ubijeni, mnogi fizički zlostavljani, premlaćivani, silovani i podvrgnuti brojnim drugim nehumanim i ponižavajućim postupanjima.

„Krenuo na roditeljski, stigao pred Tribunal“

Prvu optužnicu protiv Milomira Stakića Međunarodni krivični sud u Hagu podigao je u martu 1997., iste godine kada Stakić napušta Prijedor i odlazi u Srbiju. U tom trenutku Stakić je obavljao funkciju upravitelja gradske bolnice u Prijedoru. Stakićevom odlasku iz Prijedora prethodili su događaji koji su se dogodili 10. jula 1997. kada je SFOR, prilikom pokušaja hapšenja, ubio bivšeg načelnika prijedorske policije Simu Drljaču, te uhapsio i odveo u Hag Milana Kovačevića.

Drljača i Kovačević – ratni predsjednik Izvršnog odbora SO Prijedor i predsjednik Kriznog štaba ove opštine – bili su na tajnim listama Haškog suda koji ih je teretio za ratne zločine počinjene od aprila do kraja 1992. godine. Četiri godina kasnije, pod naslovom „Krenuo na roditeljski, stigao pred Tribunal“, beogradski dnevni list Glas javnosti donio je 23. marta 2001. vijest o hapšenju Milomira Stakića. Uhapsile su ga vlasti u Srbiji i izručile Tribunalu.

Suđenje Stakiću, koje je počelo 16. aprila 2002. završilo je godinu dana kasnije – nakon 150 dana rasprave. Ukupno je u spis uvršteno 1448 dokaznih predmeta, a svoje iskaze dalo je 88 svjedoka na strani Tužilaštva i odbrane.

NEĆU DA VAM GOVORIM LAŽI A ISTINU VAM NE MOGU REĆI.

Među svjedocima Tužilaštva pojavio se i britanski novinar Ed Vulliamy, koji je sa koleginicom Penny Marshall sa ITN-a prvi javnosti pokazao snimke iz logora Omarska i Trnopolje.

“U Omarskoj su nam pokazali samo trpezariju u koju su zatočenici dolazili trčeći, u grupama od tridesetak i na brzinu, halapljivo, jeli. Djelovali su izgladnjelo i prestravljeno, a njihov pogled i fizički izgled su govorili ono što nisu smjeli da nam kažu. Jedan od zatočenika mi je rekao, neću da vam govorim laži, a istinu vam ne mogu reći”, izjavio je Vulliamy pred Vijećem u Hagu.