“Momčilo Krajišnik je bio jedan od najviših rukovodilaca u rukovodstvu bosanskih Srba. On je inteligentan i obrazovan čovjek. Na svim položajima na kojima je bio imao je javnu obavezu da poštuje zakon i red, a stanovništvo je imalo pravo da očekuje da osoba na njegovom nivou vlasti radi na sprečavanju, ili kažnjavanju zločina nad stanovništvom, a ne da i sama učestvuje u njihovom činjenju”.

Bivši predsjednik Skupštine Republike Srpske i nekadašnji član Predsjedništva RS Momčilo Krajišnik, pravosnažno je pred Međunarodnim krivičnim sudom za bivšu Jugoslaviju (MKSJ) osuđen na 20 godina zatvora. Presudom iz 2009. godine, proglašen je krivim za zločine protiv čovječnosti, progon, istrebljenje, ubistva i deportaciju nesrpskog stanovništva širom BiH. Osuđen je i za učešće u udruženom zločinačkom poduhvatu s drugim liderima bosanskih Srba.

POLITIČKA KARIJERA

Rođen u januaru 1945. godine u Sarajevu, Krajišnik je bio član SDS-a od njenog osnivanja – jula 1990. godine. U Glavni odbor stranke primljen je godinu dana kasnije. Septembra 1990. godine izabran je za poslanika u Skupštini BiH, da bi tri mjeseca kasnije postao njen predsjednik. Na čelu Narodne skupštine Republike Srpske bio je četiri godine (od 1991. do 1995. godine), a tokom svoje karijere sedam mjeseci tokom 1992. godine (od maja do decembra), bio je član Predsjedništva Republike Srpske. On je 1995. godine predvodio delegaciju Srba iz BiH na potpisivanju Mirovnog sporazuma u Daytonu. Na prvim poslijeratnim izborima 1996, Krajišnik je izabran za člana Predsjedništva BiH, a tu funkciju je obavljao do 1998. godine.

SUĐENJE PRED MKSJ

Uhapšen je 2000. godine, a u septembru 2006. nepravosnažno je osuđen na 27 godina zatvora. Apelaciono vijeće Međunarodnog krivičnog suda za bivšu Jugoslaviju (MKSJ), tri godine kasnije je smanjilo kaznu sa 27 na 20 godina zatvora. Presudom je utvrđeno da je Krajišnik, između ostalog, “dijelio namjeru” za deportaciju, prisilno premještanje i progon od početka udruženog zločinačkog poduhvata. Iste godine kada je pravosnažno osuđen, Krajišnik je iz Haga prebačen u Veliku Britaniju na odsluženje kazne. Tribunal je u julu 2013. odobrio njegov zahtjev za prijevremeno puštanje na slobodu u septembru iste godine, nakon odslužene dvije trećine dvadesetogodišnje kazne za zločine počinjene u BiH. Tokom svjedočenja tvrdio je da je “rat u Bosni i Hercegovini izazvala muslimansko-hrvatska koalicija protivustavnom secesijom od Jugoslavije, uprkos protivljenju srpskog naroda”. Kada je pušten iz zatvora 2013. godine, Krajišnik je u medijima izjavio da se vraća porodičnom biznisu na benzinskoj pumpi na Palama, koju vode njegova djeca. Kasnije je preuzeo istaknutiju ulogu u javnom životu, postavši prvi predsjednik Asocijacije “Stvaraoci Republike Srpske”. Preminuo je 15. septembra 2020. godine na Palama.

ULOGA MEDIJA U PROCESU PRED MKSJ

Tokom suđenja Momčilu Krajišniku i Slobodanu Miloševiću u svojstvu svjedoka na poziv Tužilaštva pred MKSJ svjedočio je Sead Omeragić. Prema svjedočenju Omeragića, Tužilaštvo je kroz njegovo svjedočenje željelo dokazati umiješanost Srbije u rat u BiH.

…“Ključni trenutak pred Tribunalom je bio kada sam potvrdio raport koji je general JNA Marijan Praščević predao Arkanu. Šok je bio da jedan general podnosi raport komandantu paravojne formacije. To je bio jedan od dokaza o umiješanosti Srbije u rat u Bosni. Milošević je bio ljut i negodovao je zbog tog dijela mog svjedočenja”.

Odbranu Momčila Krajišnika zanimalo je na koji način je Omeragić odredio prioritete šta je važno da čitaoci Slobodne Bosne saznaju o dešavanjima u Bijeljini aprila 1992. godine. Dalje, zašto u svom tekstu nije napisao da mu je pripadnik Srpske dobrovoljačke garde u jednom momentu prislonio pištolj u glavu prijeteći da će ga ubiti.